Mặt bích (flange) là một phụ kiện kết nối quan trọng trong các hệ thống đường ống, có chức năng nối các đoạn ống, van, thiết bị với nhau để tạo thành một hệ thống dẫn chất lỏng hoặc khí an toàn và bền bỉ. Các loại mặt bích phổ biến thường được sử dụng trong công nghiệp bao gồm:
1. Mặt bích hàn cổ (Weld Neck Flange)
- Đặc điểm: Mặt bích này có cổ dài, thường được hàn trực tiếp vào ống để tăng độ bền và chống rò rỉ. Được thiết kế để chịu được áp suất cao và nhiệt độ lớn.
- Ứng dụng: Thường dùng trong các hệ thống yêu cầu độ bền cao, như dầu khí, hóa chất, và các ngành công nghiệp nặng.
2. Mặt bích trượt (Slip-On Flange)
- Đặc điểm: Mặt bích này có đường kính trong lớn hơn đường kính ngoài của ống, được lắp trượt vào đầu ống và hàn lại. Dễ lắp đặt và tiết kiệm chi phí hơn so với loại hàn cổ.
- Ứng dụng: Sử dụng rộng rãi trong các hệ thống có áp suất thấp và trung bình.
3. Mặt bích ren (Threaded Flange)
- Đặc điểm: Mặt bích ren được thiết kế với các đường ren bên trong để gắn trực tiếp vào các ống ren mà không cần hàn. Thuận tiện trong việc tháo lắp và bảo trì.
- Ứng dụng: Phù hợp với các hệ thống áp suất thấp, như hệ thống nước hoặc các ngành sử dụng chất lỏng không độc hại.
4. Mặt bích mù (Blind Flange)
- Đặc điểm: Đây là loại mặt bích không có lỗ trung tâm, được sử dụng để bít đầu của ống hoặc van. Đảm bảo ngăn chặn hoàn toàn lưu chất không thoát ra ngoài.
- Ứng dụng: Dùng để đóng các đầu đường ống hoặc các điểm cuối của hệ thống, nhất là trong hệ thống yêu cầu kiểm tra và bảo trì thường xuyên.
5. Mặt bích lắp lỏng (Lap Joint Flange)
- Đặc điểm: Loại mặt bích này đi kèm với một cổ ống hàn, cho phép mặt bích di chuyển tự do trên ống. Điều này giúp dễ dàng điều chỉnh vị trí của mặt bích khi lắp đặt.
- Ứng dụng: Phù hợp với các hệ thống cần tháo lắp thường xuyên hoặc các môi trường ăn mòn, như trong ngành hóa chất.
6. Mặt bích rỗng (Socket Weld Flange)
- Đặc điểm: Mặt bích rỗng có đường rãnh để ống lắp vào, sau đó hàn lại. Có khả năng chịu áp suất cao nhưng thường không bằng mặt bích hàn cổ.
- Ứng dụng: Thường dùng cho các ống có đường kính nhỏ và trong các hệ thống áp suất cao.
7. Mặt bích kiểm tra (Orifice Flange)
- Đặc điểm: Mặt bích kiểm tra được thiết kế với các lỗ nhỏ để đo lưu lượng chất lỏng hoặc khí trong hệ thống đường ống. Thường đi kèm với vòng kiểm tra (orifice plate) để đo áp suất hoặc chênh lệch áp suất.
- Ứng dụng: Sử dụng rộng rãi trong các hệ thống yêu cầu đo lưu lượng hoặc kiểm soát lưu lượng, như trong các nhà máy hóa chất, nhà máy điện, và hệ thống dầu khí.
8. Mặt bích bù giãn nở (Expander Flange)
- Đặc điểm: Mặt bích bù giãn nở có cấu trúc giúp mở rộng hoặc thu hẹp đường kính của đường ống, cho phép thay đổi kích thước ống ngay tại điểm nối mà không cần phụ kiện khác.
- Ứng dụng: Thường được dùng trong các hệ thống yêu cầu sự linh hoạt trong thay đổi kích thước ống hoặc để kết nối các ống có kích thước khác nhau.
9. Mặt bích hàn trượt không cổ (Reducing Flange)
- Đặc điểm: Giống với mặt bích trượt, nhưng có đường kính trong nhỏ hơn, được sử dụng để nối các ống có kích thước khác nhau mà không cần bộ giảm.
- Ứng dụng: Được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống đường ống với các kích thước khác nhau, giúp giảm không gian và chi phí lắp đặt.
10. Mặt bích đệm vòng (Ring Type Joint Flange – RTJ Flange)
- Đặc điểm: RTJ Flange có rãnh tròn để đặt một vòng đệm kim loại (gasket) nhằm tạo ra một mối nối kín chắc chắn, giúp giảm rò rỉ. Thiết kế này phù hợp cho các kết nối có áp suất và nhiệt độ cao.
- Ứng dụng: Thường dùng trong ngành dầu khí, hoá chất, và các ứng dụng yêu cầu độ kín cao và an toàn tuyệt đối.
11. Mặt bích nửa mặt (Lap Face Flange)
- Đặc điểm: Mặt bích này có bề mặt phẳng ở một bên, thường là loại lap joint flange hoặc slip-on flange, giúp tránh ăn mòn khi tiếp xúc với các chất hóa học hoặc các yếu tố môi trường ăn mòn.
- Ứng dụng: Được sử dụng trong các môi trường có tính ăn mòn cao hoặc các môi trường không thể tránh khỏi tiếp xúc với các hóa chất mạnh.Mỗi loại mặt bích đều có các đặc điểm riêng, phục vụ cho các mục đích cụ thể, đảm bảo độ an toàn, khả năng chống ăn mòn và tính ổn định trong suốt quá trình vận hành. Việc lựa chọn đúng loại mặt bích sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả và tuổi thọ của hệ thống đường ống.